Bewoners van de Stelt-Zuid wonen straks in een landschap dat ze zélf mogen beheren en onderhouden. In aanloop naar dat ‘samen meedoen in het groen’ zorgt Robert Tannemaat namens de gemeente Nijmegen voor advies en de nodige ondersteuning via een speciaal participatietraject dat in februari 2021 zal starten.    

Met de recente oplevering van twintig Talis-huurwoningen, de onlangs begonnen bouw van de eerste 103 koopwoningen en de geplande bouwstart van de overige 96 huizen medio april 2021, worden de contouren van de Stelt-Zuid langzaam zichtbaar. Net als in andere nieuw gebouwde wijken maken bewoners hier (straks) een thuis van hun huis. En daar blijft het niet bij in dit unieke stukje Waalsprong: bewoners krijgen ook een belangrijke stem in beheer en onderhoud van de centraal gelegen boomgaard en de struinzone door actief mee te doen in het groen. Dat participeren in de eigen omgeving biedt volop kansen, maar er zijn ook voorwaarden aan verbonden.

Meebouwen en verbinden
Iemand die weet hoe hij mensen kan enthousiasmeren voor projecten in hun eigen ‘achtertuin’ is Robert Tannemaat, namens de gemeente Nijmegen adviseur bij lokale bewonersparticipatietrajecten. ‘Ik help bewoners om mee te denken over de herontwikkeling van bestaande locaties in hun buurt. Ook begeleid ik geregeld trajecten ‘in het groen’, zoals straks in de Stelt-Zuid. Wat ik zo mooi vind aan dit project? Dat bewoners alle ruimte krijgen om mee te bouwen aan hun eigen woonplek. Het met elkaar onderhouden van de openbare ruimte creëert gemeenschapszin, geeft ‘samen wonen’ een extra dimensie. Tegenwoordig voelen mensen steeds meer de behoefte om onderdeel te zijn van een community, de verbinding aan te gaan met elkaar en de omgeving. In de Stelt-Zuid zijn daarvoor alle ingrediënten aanwezig.’

Verschillende bewonersbijeenkomsten
Omdat hij bewoners tijdig wil betrekken in het bijzondere buitenverhaal van hun toekomstige wijk, start Robert in februari 2021 met het participatietraject. ‘Mijn plan is om verschillende bewonersbijeenkomsten te organiseren. Liefst live, anders digitaal. Ik leg onder meer uit wat de participatie in de Stelt-Zuid inhoudt, hoe die tot stand gaat komen en wat de specifieke filosofie is bij het plan. Ook schets ik de mogelijkheden en kaders waarbinnen mensen zich in het groen mogen uitleven en haal ik wensen en ideeën op. Verder geef ik handvatten en tips over hoe je als groep succesvol afspraken maakt en besluiten neemt. Uiteraard peil ik ook hoe mensen denken over het zelf beheren en onderhouden van de openbare ruimte, de boomgaard in het bijzonder. Ze zijn namelijk niet verplicht om mee te doen.’

~

Wie, wat onderhoud?
Gaan bewoners voor de keuze om de boomgaard en het overige groen zelf te onderhouden? Dan krijgen ze in het begin professionele hulp vanuit de gemeente. Bij te weinig of onvoldoende belangstelling vanuit de buurt, pleegt de gemeente alleen het hoognodige onderhoud.

~

Samenstellen bewonersgroep(en)
Zeggen er voldoende bewoners ‘ja’ tegen het plan om zoveel mogelijk zelf te doen? Dan kijkt Robert met hen hoe ze het participatietraject kunnen opstarten en hoe ze zich het beste kunnen organiseren. ‘Afhankelijk van de situatie is het mogelijk om je als bewoners te verenigen in één grote groep. Misschien valt de keuze op het samenstellen van kleinere sub-groepjes met allemaal een eigen taak of deelgebied. Belangrijkst is dat er een bewonersgroep komt, waarbij in het ideale geval een paar kartrekkers de handschoen oppakken en het voortouw nemen.’

Koffie en zelfgebakken taart
Over hoeveel mensen nodig zijn om het groen-participatie-plan in de Stelt-Zuid door te laten gaan, doet Robert geen uitspraken. Al zijn de vooruitzichten positief. ‘Tijdens het verhuur- en verkooptraject is bij toekomstige bewoners gepolst of ze het plan zien zitten. Gezien de enthousiaste reacties heb ik er alle vertrouwen in dat het gaat lukken. Uiteindelijk moet er vooral genoeg draagkracht zijn. Verder is het belangrijk dat deelnemers een beetje verspreid over het gebied wonen en hun taak ook écht aankunnen. Daarom kijk ik bij de start van het traject meteen waaraan bewoners kunnen bijdragen en waar hun kwaliteiten liggen. Niet iedereen hoeft groene vingers te hebben. Juist niet. Zo zijn er bijvoorbeeld ook mensen nodig die goed kunnen organiseren of die koffie zetten en een zelfgebakken taart meenemen tijdens snoeiochtenden. Met elkaar komen we er wel uit. Hoe precies, dat gaan we vanaf februari samen ontdekken. Ik heb er zin in!’

~

Afspraken met de gemeente
Zijn alle basisafspraken gemaakt en (eventueel) vastgelegd in een rechtsvorm? Dan draagt Robert zijn taken over aan Jeanette Stevens. Zij stelt als wijkregisseur van Nijmegen-Noord samen met de bewoners een participatieovereenkomst op. Hierin staat onder meer hoe zaken op het gebied van beheer, inrichting, uitstraling en daarmee de kwaliteit van de openbare ruimte zijn geregeld. 

~

Nu al zin om de handen uit de mouwen steken? Lees hier meer over het gezamenlijk onderhoud van de boomgaard.